Medal PRO MEMORIA Gminna Biblioteka Publiczna w Tuszowie Narodowym Tuszów Narodowy
Aktualności
Kontakt, Godziny otwarcia
Misja i historia biblioteki
Status prawny i organizacja Biblioteki
RODO - informacja o przetwarzaniu danych osobowych w GBP Tuszów Narodowy
Kalendarz imprez
Konkursy
Konkurs literacki "Strzeż mowy ojców, strzeż ojców wiary"
Biblioteczne publikacje
Medale i odznaczenia
Jubileusze
Centrum Pamięci Generała W.E. Sikorskiego
Fotografie, dokumenty, skany dot. gen. Sikorskiego
Towarzystwo Społeczno Kulturalne im. gen. W.E. Sikorskiego
Położenie i historia gminy
Informacja turystyczna
Biografie mieszkańców
Galerie
Realizowane projekty

Położenie i historia gminy

Gmina Tuszów Narodowy leży w obrębie kotliny sandomierskiej, w płaskim równinnym terenie. Wioski wchodzące w jej skład tj. Babicha, Borki Nizińskie, Czajkowa, Dębiaki, Grochowe I, Grochowe II, Jaślany, Józefów, Ławnica, Malinie, Pluty, Sarnów, Tuszów Narodowy, Tuszów Mały, położone są pośród pól, w sąsiedztwie zagajników i lasów, poprzecinane strumykami i połączone dobrymi drogami. Uroku oraz specyficznego charakteru dodają im dostojnie, samotnie stojące przydrożne krzyże, kapliczki i figurki, które były świadkami wielu wydarzeń z życia gminnej społeczności w minionych latach.
Gminę zamieszkuje 7619 mieszkańców. Powierzchnia gminy zajmuje 8952 ha, z czego ponad 30% stanowią lasy będące własnością państwową, komunalną i prywatną. Klimat oraz fauna i flora jest typowa dla Kotliny Sandomierskiej.
Występują gleby typu mady, gleby bielicowe, pylice, gliny i piaski. Lasy oraz złoża piasku budowlanego stanowią główne bogactwa naturalne gminy. Typowe walory turystyczno krajobrazowe posiadają miejscowości położone pośród dużych obszarów leśnych tj. Dębiaki, Czajkowa, Grochowe, Ławnica, Sarnów. Na terenie gminy zarejestrowane jest ponad 100 podmiotów gospodarczych o profilu: handlowym, usługowym, produkcyjnym i specjalistycznym.
Ponadto zarejestrowane jest dwa gospodarstwa agroturystyczne. Gmina graniczy od wschodu poprzez kompleksy leśne z gminą Cmolas w powiecie Kolbuszowskim i Baranów Sandomierski w powiecie tarnobrzeskim. Przez gminę przebiega droga wojewódzka Mielec-Tarnobrzeg-Nagnajów oraz linia kolejowa Dębica-Mielec-Rozwadów.
Cała gmina zaopatrywana jest w wodę z sieci wodociągowej z własnym ujęciem wody w Jaślanach, zaś część miejscowości Malinie I posiada kanalizację, która jest w trakcie budowy.
Na terenie gminy znajduje się 5 szkół Podstawowych a także Publiczne Gimnazjum. Baza oświatowa sprzyja rozwojowi turystyki i może być zapleczem noclegowym. Ponadto przy szkole Podstawowej Malinie funkcjonuje sala gimnastyczna i rehabilitacyjna.


HISTORIA GMINY TUSZÓW NARODOWY


Tereny gminy Tuszów Narodowy wchodziły w IX i X wieku w skład terytorium Wiślan, którzy w drugiej połowie IX wieku zostali podbici przez państwo wielkomorawskie, zlikwidowane po najeździe Węgrów około 906 roku. Następnie po krótkotrwałym panowaniu Czechów w drugiej połowie X wieku omawiany region przeszedł pod władanie Piastów. Po rozbiciu dzielnicowym w 1138 roku ziemie te weszły w skład księstwa sandomierskiego, które otrzymał książę Henryk, a po nim kolejno Kazimierz Sprawiedliwy, Leszek Biały, Bolesław Wstydliwy, Leszek Czarny.
Na dzień dzisiejszy gmina swoim zasięgiem obejmuje 14 okolicznych wiosek tj.: Babicha, Borki Nizińskie, Czajkowa, Dębiaki, Grochowe I, Grochowe II, Jaślany, Józefów, Ławnica, Malinie, Pluty, Sarnów, Tuszów Narodowy, Tuszów Mały.
Dane archiwalne dotyczące poszczególnych miejscowości gminy są czynione przy okazji innych większych wydarzeń, o ile dana wioska była z kimś lub czymś ważnym związana.
W 1316 roku pojawiła się wzmianka o wsi Jaślany. Kolejne zapisy odnajdujemy pod datami:
1453 r. „Księga Polskoj Koronnoj Metriki XV stoletija” wymienia Malinie,
1456 r. zapis Jana z Kobylan o Tuszowie potwierdzony w 1470 roku przez Jana Długosza w „Dziele o uposażeniu diecezji krakowskiej”
1529 r. pierwsza informacja o Borkach Nizińskich
1569 r. protokół lustracyjny wymienia wioskę Czajkowa
1604 r. w protokole lustracyjnym odnajdujemy informację o Babisze
1660 r. pierwsze wzmianki o Grochowem
1732 r. zapis o wsi Pluty
1837 r. zapis w archiwach parafii Chorzelów o miejscowości Hyki Dębiaki obecne Dębiaki, zaś w I połowie XVII wieku odnajdujemy zapis o istnieniu młyna wodnego o jednym kole i dwóch kamieniach „na Dębiaku”.
W latach 1783-1785 na teren naszej gminy zostali sprowadzeni koloniści niemieccy i powstały takie miejscowości jak: Josefsdorf dzisiejszy Józefów, Reichscheim – po 1946 r. Sarnów oraz Tuszów Kolonia.
Z wioski Trześń powstałej około 1510 roku ( pod tą datą odnajdujemy pierwszą wzmiankę o młynie na rzece Trześni koło Chorzelowa) została wydzielona nowa miejscowość Ławnica.
Obecnie z życia naszych przodków w minionych okresach historycznych pozostało już niewiele.
Te obiekty, narzędzia pracy, pomniki przeszłości, które przetrwały zasługują na to aby je chronić, zabezpieczać i zapoznawać z nimi młode pokolenie, żyjące w zupełnie innych warunkach i nie będące w stanie wyobrazić sobie trudów życia i pracy swych dziadów i pradziadów.
W 1988 roku w rejestr zabytków zostały wpisane dwa obiekty z terenu naszej gminy tj.
1/Dom urodzin generała W.E. Sikorskiego, który staraniem gromady Tuszów Narodowy został wybudowany w 1869 roku z przeznaczeniem na szkołę i mieszkanie dla nauczyciela.
2/Kościół w Sarnowie wybudowany w 1833 roku jako zbór protestancki, przejęty i poświęcony przez katolików w 1942 roku.


strona główna    /    kontakt



 
Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego realizuje Program Rozwoju Bibliotek, który ma ułatwić polskim bibliotekom publicznym dostęp do komputerów, Internetu i szkoleń. Program Rozwoju Bibliotek w Polsce jest wspólnym przedsięwzięciem Fundacji Billa i Melindy Gates oraz Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności.

Strona sfinansowana ze środków Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności w ramach projektu Program Rozwoju Bibliotek po nazwą
"Biblioteka w Tuszowie wprowadza nowoczesne technologie by dać wiedzę na wyciągnięcie ręki".

Copyright © 2011. Gminna Biblioteka Publiczna w Tuszowie Narodowym



licznik odwiedzin: 267572